روش برداشت زعفران

در حال حاضر گسترده ترین روش برداشت زعفران به وسیله دست، تولید و آماده ارائه به بازار می گردد و این شاید یکی از دلایل بالا بودن قیمت آن می باشد، که البته دستگاهایی برای برداشت زعفران تولید می شود هرساله اما هیچ کدام به تولید انبوه نرسیده و نتوانسته جای دست را بگیرد، گران ترین ادویه در جهان زعفران است که در زبان انگلیسی به آن saffron می گویند، زعفران همان کلاله قرمز رنگ گیاه زعفران است ، که در حدود 130 عدد از 1 گرم می شود.

در این مقاله به روش برداشت و چیدن صحیح زعفران از زمین و نحوه جداسازی کلاله از گلبرگ ها و خشک کردن و نگهداری زعفران می پردازیم، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید تا تجربیات کشاورزان را در اختیارتان بگذاریم.

خواص زعفران

ابتدا در مورد خاصیت زعفران بگوییم:

• زعفران موجب سهولت هضم می شود و به علت داشتن اسانس اثر محرک بر روی سلسله اعصاب دارد.
• از نظر درمانی دارای اثر مسکن بر روی اعصاب سطحی بدن است.همچنین اثر مسکن سرفه در برونشیست هاک مزمن دارد.
• از زعفران می توان جهت رفع بیخوابیهای منشا تحریکات مغزی، حالات تشنجی و درد دندان استفاده به عمل آورد.
• از گذشته های دور از این گیاه به عنوان طعم دهنده و چاشنی مواد غذایی استفاده شده است.
• همین طور زعفران در درمان جوش و کرک وپیشگیری در بیماری طاعون ودر درمان افسردگی و در نقاشی و رنگ رزی و ارایش کاربرد دارد و…

محل تولید زعفران

کشور ما حرف اول را از نظر تولید بهترین و مرغوب ترین زعفران، در جهان می زند حتما می دانید که زعفران گیاه بومی آسیا بوده و از آنجا به دیگر نقاط جهان برده شده است در حال حاضر بهترین زعفران را می توان در ایران و هند یافت اما در نقاطی مانند اسپانیا ، یونان ، فرانسه و ترکیه نیز به صورت اصولی کشت و تولید می شود.

و اما بهترین زعفران در خراسان مخصوصا خراسان جنوبی تولید می گردد،احتمالا تا کنون نام زعفران قائنات به گوشتان خورده است،مواردی مانند نوع آب و هوا و نحوه برداشت،کیفیت زعفران را متمایز می کند.

ما در خراسان جنوبی بهترین نوع زعفران دارای کیفیت را به طور مستقیم از مزارع و کشاورز به دست شما می رسانیم در صورت تمایل به خرید زعفران اصل به صورت عمده یا جزئی به سایت طلای سرخ مراجعه نمایید.

برداشت زعفران

تکثیر زعفران از طریق پیازچه هایی که از پیاز مادر تولید می شود صورت می گیرد. در ماههای تابستان به صورت غیر فعال و راکد در زمین باقی می ماند و رشد دوباره آن از حدود پایان تابستان شروع می گردد.

کشت زعفران فقط  یک بار صورت می پذیرد، اما برداشت آن 7 سال می باشد. مزرعه زعفران در سال اول محصول قابل توجهی ندارد و فقط پیازهایی که درشت تر بوده و تغذیه خوبی داشته اند به گل رفته و تولید زعفران می کنند.
زمان گلدهی مزعه معمولا دراوایل فصل آبان و دوره گلدهی 15 الی 20 روز به طول می انجامد، (اطلاعات دقیق در خصوص فصل برداشت زعفران) تعداد گلها در روزهای اول و اخر کمتر می باشد و در روزهای وسط زیادتر است. گل دهی وابسته به درشتی و ریز بودن پیاز می باشد و از هر جوانه به تعداد 1 تا 4 گل تولید می شود.

برداشت زعفران توسط دست و نیروی انسانی انجام می گیرد. دستهای کسی که گل را می چیند باید پاک و باصابون شسته شود. بهترین زمان گل گیری در ساعات اولیه صبح و قبل از طلوع افتاب می باشد. بنابراین به تعداد نیروی کارگری زیادی نیاز است اگر گلها در معرض باد و نور خورشید قرار بگیرد کیفیت خود را از دست داده و عطر و رنگ آن کاهش می یابد.
بعد از چیدن رشته های زعفران را از گل جدا کرده و بر روی پارچه های تمیز در اطاقکی که سایه بوده و تهویه مناسبی داشته باشند پهن کرده تا کاملا خشک شوند.
از هر هکتار مزرعه زعفران به طور متوسط سالانه 10 کیلوگرم زعفران خشک به دست می آید. در پایان سال هفتم باید پیازها را اززمین منتقل نمود، برای اطلاع از قیمت گل زعفران در سال زراعی جدید (سال 1401)کلیک کنید.

نحوه چيدن گل زعفران

پیاز زعفران هر روز صبح یک گل تولید می کند و با چیده شدن آن، روز بعد پیاز دوباره گل می دهد و این روند تا یک ماه ادامه می یابد، مدت کمی پس از آبیاری اولیه، جوانه های زعفران شروع به رشد می کنند. زعفران عمدتاَ در خراسان جنوبی از اوایل آبان تا اوایل آذر گل می دهد، به محض اینکه اولین گل های زعفران ظاهر شدند، برداشت محصول آغاز می شود.

زمان برداشت زعفران شدیداَ به شرایط محیطی و زمین بستگی دارد.  بطور معمول برداشت گل زعفران با دست انجام مي گيرد بهترين موقع برداشت گل به منظور مرغوبيت و عطر و رنگ زعفران صبح خيلي زود قبل از طلوع خورشید و قبل از باز شدن غنچه ها مي باشد. برداشت گل يا غنچه زعفران احتياج به حوصله و دقت زيادي دارد. عمل گل چيني به اين صورت است كه شخص نوك غنچه را گرفته و گل را  از سطح خاک به سمت بيرون مي كشد در صورتی که علف ها زودتر از موعد رشد کرده باشند کار گل چینی کمی مشکل تر می شود مخصوصا اگر گل ها به صورت غنچه نبوده و باز شده باشند.

 روش صحيح برداشت زعفران

برای برداشت محصول زعفران توجه به این نکات و رعایت آنها ضروریست.

• حتی المقدار سعي شود صبح زود و قبل از اينكه آفتاب تمام سطح مزرعه را بپوشاند اقدام به جمع آوری گل زعفران شود. به منظور مرغوبيت در عطر و رنگ زعفران گل زعفران را به صورت غنچه و صبح زود بچينيد.
• گلها را در سبد يا ظرف تميزی جمع آوری و در اولين فرصتی به محل جداسازی منتقل می نمايند.(از حمل گل در كيسه كود شيميايی و پلاستيك زباله و غيربهداشتی بصورت فشرده جداً خودداری نماييد.)
• محلي كه بری نگهداری گلها تا زمان جداسازي در نظر گرفته مي شود بايد كاملاً پوشيده، سرد، دور از گرد و غبار و شدت تابش نور آفتاب باشد و از انباشت آن ( روي هم بودن ) كه باعث پلاسيده شدن آن (پژمرده ) می شود خودداری نماييد.
• مدت نگهداري گل نبايد از 10 ساعت تجاوز نموده و ترتيبي بايد اتخاذ شود كه بلافاصله پس از برداشت گل اقدام به جداسازي شود پس به همان میزان که توان جداسازی گل را داریم باید در همان روز برداشت کنیم و نه بیشتر.
• قبل از شروع بكار جداسازی بايستی كارگران ناخن هاي خود را كوتاه نموده و دستها را با آب و صابون شسته و خشك نمايند.
• افرادی كه حساس به گرده گل باشند بايد حتماً جلوي دهان و بينی را با دستمال تميز يا ماسك بپوشانند.
• پس از اينكه 150تا 200 گرم كلاله تر (رشته زعفران)در ظرف مخصوص بهداشتي جمع آوري شد بايد بلافاصله به خشك كردن زعفران اقدام كنيد. (سرعت در خشك كردن بعد از حداكردن زعفران از گل دربالا بردن كيفيت بسيار مؤثر است).

روش صحیح جداسازی ریشه از گل

با نگاهی به گیاه زعفران متوجه می شویدکه گل زعفران از سه کاسبرگ و سه گل برگ همزمان تشکیل شده به طوریکه تشخیص کاسبرگ از گلبرگها مشکل است. در حصه وسطی گل سه کلاله ( تار مانند ) به رنگ قرمز در حدود (2 ـ 3) سانتی متر نمایان است که تار زعفران نامیده می شود.

گل زعفران را به دست راست گرفته به کمک دست چپ سر تار زعفران را از داخل گل جدا نموده. و بین دو انگشت (شهادت و ما بین) قرار داده و به همین ترتیب پروسه را ادامه داده. تارهای مطلوب را بالا یک پارچه پاک هموار نموده بعد از اینکه 75 درصد رطوبت ان خشک گردیده دسته بندی نموده و در حدود(50 ـ 60) دانه تار به نخ بسته بندی می نمائیم.

روش برداشت زعفران

خشک کردن زعفران

هر قدر مدت زمان خشک شدن کمتر باشد به همان اندازه کیفیت زعفران از نگاه عطر، رنگ و طعم بهتر حفظ می شود. بلافاصله پس از جداسازی زعفران عمليات خشك كردن صورت می گيرد كه معمولاً به سه صورت انجام می گيرد:

استفاده از حرارت:

بهترين روش برای خشك كردن كه كم هزينه بوده و زمان بر نيست اين است كه 4 پايه فلزي به ارتفاع يك متر بسازيم كه دارای 3 يا 4 طبقه با فاصله 20 سانتيمتر از هم باشد. طبقه ها از جنس توری و قابل حمل باشند. با قرار دادن 4 پايه در كنار بخاری و با حرارت بالا و استفاده از باد پنكه سقفی يا روميزی (دوركم) اقدام به خشك كردن سريع زعفران نماييم

كلاله های زعفران تر را بايد بصورت يكنواخت داخل طبقه ها پهن كنيم و آنها را روی هم انباشت نكنيم تا سريع تر خشك شوند.

 روش سنتی:

كلاله جدا شده از گل را در سايه روی يك سطح قرار می دهند تا رفته رفته و به تدريج خشك شود. در زمانهای قديم و بعضاً امروزه زعفران را در نور آفتاب خشك می كنند كه اين كار غير اصولی بوده و باعث كاهش قدرت رنگدهی می شود و همچنين امكان آلودگی با مواد خارجی، گرد وغبار را نيز افزايش داده و ارزش اقتصادی ندارد.

روش تستينگ(الك و هيتر):

در اين روش خشك كردن، مقداری زعفران مرطوب را در درون ظرفهايی به شكل الك كه كف آن از توری ابريشمی تشكيل شده مي ريزند و در فاصله حدود 50 سانتيمتر از منابع حرارتی كه ممكن است برقی يا گازی باشد كه فاقد دود و بو می باشد قرار می دهند و پس از خشك شدن آن را درون ظروف سر بسته قرار می دهند.

نگهداری زعفران

آخرین مرحله مرحله نگهداری زعفران می باشد، حتما می دانید که زعفران كاملاً خشك شده بايد دور از نور و رطوبت نگهداری شود. زعفران در ظرف کدر رنگ يا فلزی و در حرارت معتدل نگهداری شود با توجه به اينكه اسانس (مواد معطر) زعفران فرّار است در صورت نگهداری نا مناسب به مرور زمان اسانس آن تبخير شده و از اثرات دارويی و طعم و مزه آن كاسته می شود و مرغوبيت آن از دست می رود.

توصيه می شود كه برای نگهداری زعفران از ظروف پلاستيكی مخصوصاً نايلون های مصرف شده استفاده نشود و در نگهداری آن بكوشيم زعفران ضربه نخورد و خورد و شكسته نشود، ظرف فلزی اولین گزینه و از آن که بگذرد ظروف شیشه ای رنگ تیره بهترین گزینه است.

امیدواریم این مطالب شما را در جهت شناخت بیشتر از زعفران با کیفیت یاری دهد، مجموعه طلای سرخ واقع در خراسان جنوبی شهرستان قائنات حاشیه میدان 17 شهریور  می باشد و از صفر تا صد( کاشت، داشت، برداشت) همراه و مشاورز کشاورز بوده و حدالامکان سعی می شود از سموم شیمیایی در مزارع تحت نظر استفاده نشود تا زعفران ارگانیک تولید و عرضه دارد، برای خرید زعفران اصل قاینات مستقیم از قاین با کیفیت عالی اینجا را کلیک نمایید.